SELİM YA DA KONUŞMA YETENEĞİ
1960 yıllardan 1980’li yıllara uzanan bir çizgide Almanya’da yaşayan /çalışan insanlarımızın sorunlarını dile getiren Sten Nadolny’nin kaleme aldığı ‘Selim ya da Konuşma Yeteneği’ adlı yapıt Alfa Yayınları arasında okura sunuldu.
DOĞU-BATI
Sten Nadolny’nin ‘Selim ya da Konuşma Yeteneği’ adlı romanında bir Doğulu ve bir Batılı anlatılıyor. Konuk işçi olarak Almanya’ya giden güreşçi Selim ve Alexander ‘dan yola çıkarak Doğu ve Batı’yı görüyoruz. Yazar daha çok kültürel farklılıkları ortaya koyuyor, romanda. Ancak Selim Almanya’ya giden sıradan bir işçi olmadığı görülüyor. Yazarın konuşma yeteneğini Selim’de kişileştirildiği de sorunların konuşarak ortaya konulması/çözülmesi anlamında kişileştirildiği görülüyor.
“Adana Alexander’a İrlanda kenti Athlone’yi anımsatıyordu:Çocuklar, köpekler, kediler, caddelerin ve yaya kaldırımlarının un ufak olmuş betonu.” (s.543)
DÖNEM ROMANI
Sten Nadolny’nin ’Selim ya da Konuşma Yeteneği’ adlı romanı 60’lı yıllardan başlayarak seksenli yıllara kadar uzanan bir dönemi romanında okura sunuluyor. Türk tipinin olumlu olarak karşımıza çıktığı romanda Almanya’ya giden Türklerin ve Almanlar arasındaki ilişkiler altmışlı yıllardan başlayarak Almanya’nın da içinde bulunduğu durum da dışarıda tutulmayarak veriliyor.
“Türkiye’de mutluydu. Burada palavra öyküler anlatmaya başladı. Çocuklar bol bol hayal kurarlar, ama o fazla abartıyor ve filleri anlatıp duruyor.”
Selim işi bir işletmeciye devredip sadece Haluk’la uğraşmaya karar verdi. Okula başlatmak için Ağustosta onu yeniden Türkiye’ye götürdü.” (s. 429)
Sten Nadolny’nin’Selim ya da Konuşma Yeteneği’ adlı romanı olumlu Türk tipi doğu-batı sorunsalını irdelemesi ve bir dönem romanı olarak dikkat çekiyor.
MUSTAFA ASLAN
———————————————————–
Selim ya da Konuşma Yeteneği (Roman), Sten Nadolny, Çeviren:Veysel Atayman, Alfa Yayınları’nda I. Basım:Mart 2016, İstanbul