kehribar gözlü tavşan
Edmund Waal'ın bir biyografi çalışması olan 'Kehribar Gözlü Tavşan-Saklı Miras‘ adlı yapıtı Everest Yayınları arasında okurla buluşturuldu.
aileden biri
‘Kehribar Gözlü Tavşan-Saklı Miras‘ ilginç bir aile öyküsü olarak başlıyor. Ephrussi Ailesi’nden birisinin öyküsü sarıyor, kitap boyunca okuru. Bir ailenin öyküsünü kitap boyunca okuyacağınızı sanırken birde… Evet birden bire karşınıza ticarete değil sanata aşık birisi çıkıyor.
Ailenin kökleri Odesa’ya dayanıyor. ‘Buğdayın Kralı’ olarak anılacak kadar buğday ticaretine egemen olunuyor. Ancak bu aileden Charles Ephrussi ticarete, borsaya aileden kalma Buğday Krallığı’na pek heves etmiyor. Ve sonrası anlatılıyor, Edmund Waal’ın ‘Kehribar Gözlü Tavşan-Saklı Miras‘ adlı yapıtında.
“Bu durum bir yere ait olmanın anlamını merak etmeme neden oluyor. Charles Paris’te bir Rusyalı olarak öldü. Viktor bunu yanlış buluyordu ve elli yıl Viyana’da Rus olarak yaşadıktan sonra Avusturyalı, sonra da Alman İmparatorluğu vatandaşı oldu. En sonunda da vatansız kaldı. …” (s.365)
deryfus olayı ve yahudiler
Edmund de Wall ‘Kehribar Gözlü Tavşan- Saklı Miras’ adlı yapıtında sanat ve siyaset konularına da değiniyor. Ünlü Dreyfus Olayı bunlardan birisi. Bu olay bir çok kişi için tavrını belirtme nedeni oluyor. Pek çok sanatçı, yazar ve gazetecinin Dreyfus karşıtlığı üzerinden Yahudi düşmanlığı yaptığı veriliyor, yapıtta. Yazar, isim isim sanatçıların Dreyfus ve Yahudi karşıtı olanları aktarıyor.
“Bu, on iki yıl boyunca Fransa’yı sarsıp Paris’i kutuplaştıran Dreyfus Olayı’nın başlangıcıydı. Fransız Genelkurmayı’nda görevli Yahudi subay Alfred Dreyfus, Alman casusu olmakla suçlanmış, buna sahte kanıt olarak bir çöp sepetinde bulunan kağıt parçası gösterilmişti. Dreyfus askeri mahkemede yargılandı ve suçlu bulundu, oysa Ordu Kurmay Heyeti’ne göre kanıtın uydurma olduğu açok açıktı.” (s.125)
‘Kehribar Gözlü Tavşan-Saklı Miras‘ adlı yapıtında bir ailenin bir kişinin değil aynı yazgıyı paylaşan insanların yaşamıyla birlikte Avrupa ağırlıklı sanat ve siyasal gelişmeleri de veriyor.
Mustafa ASLAN
————————
Kehribar Gözlü Tavşan-Saklı Miras (Biyografi), Edmund Wall, Çeviren:Özlem Gayretli Sevim, I. Basım:Everest Yayınları, İstanbul, Ocak 2016
