BÜYÜK BULUŞMA
Bitki ve hayvanların soyu, insanların vurdum duymazlığı nedeniyle hızla tükenmektedir. Sayıları her gün azalan bitki ve hayvanlardan kimileri koruma altına alınmaktadır. Ya koruma altına alınmayanlar? Onlar da sessiz sedasız yok olup gitmektedir. Bilgin Adalı, Dünya Artık Daha Güzel Olacak adlı kitapta olan tekboynuzluları yazmış. Onların da soyu tükenmektedir, Adalı’nın yazdığı gibi.
TEKBOYNUZLULAR MI?
Dünya Artık Daha Güzel Olacak yeryüzünde iki tane kalmış, güneş ışığı sayesinde can bulan buz topaklarından oluşan tekboynuzlulardan Cansu ile Akcan‘ın buluşmasını anlatıyor gibi görünse de, yapıtta doğaya ilişkin birçok güzellikler de aktarılmış.
Tekboynuzlular bildiğimiz iki at. Ancak… Neden tekboynuzlu denmiş onlara? Bildiğimiz atlardan ayırtları nelerdir?
“Güneş ışını buz topaklarıyla oynaya oynaya onlara bugün bildiğimiz atların biçimini verdi. Ama bu atların alnında iki boynuz vardı. Boynuzlarını, ince, uzun burma boynuzlar haline getirmek isterken, içlerinden birinin sol boynuzunu yanlışlıkla eritiverdi. Akıp gitmişti eriyen boynuz.” (s.s. 18-19)
YENİ BİR ARKADAŞ
Akcan ile Cansu nasıl bir araya geldi?
Bütün hayvanların dilini bilen, gizli vadideki ormanda yaşayan Akcan’ın canı yalnızlıktan sıkılmaktadır. Kendisi gibi olanların yanına gitmek istemektedir. Bunun için ormanda yaşayan hayvanlardan yardım ister. Ormandaki herkes onun başka bir tekboynuzun yanına gitmesi için, yardımcı olmaya karar verirler. Kuşların bütün türleri dört bir yana dağılarak tekboynuz ararlar, haberler gönderirler. Bulurlar da. Ancak Akcan’ın bulunan arkadaşının yanına gitmesi hiç de kolay değildir. Çünkü arada denizler ve aşılması zor dağlar vardır. Dostluk da böyle günde belli olur deyip orman halkı Akcan’ın tekboynuzlu arkadaşıyla buluşmasını sağlıyorlar. Bizim tekboynuz Akcan, kendisi gibi tekboynuzlu olan Cansu ile bir araya geldiği için çok mutludur. Mutludur mutlu olmasına ama… Arkadaşı Cansu’yu da gizli vadideki ormana götürmek istemektedir. Hemen orman halkı kolları sıvar. Dönüş için bir sal yaparlar.
“Öğleye doğru sal hazırdı. Çayla, martı Marta’ya haber verip yunusları çağırmak üzere fırlarken, Cansu da kumanyaları ve anneyi getirmek üzere eve koştu. Anne hazırlanmış onu bekliyordu. İpler de hazırdı, bir heybenin iki gözüne doldurulmuş yiyecekler de.”
Yine büyük bir dayanışmayla gizli vadideki ormana yolculuklarını tamamlarlar. Cansu ile Akcan bir aradadır artık.
ORMAN YANGINLARI
Çocuklara, bu güzel yapıtta birçok ileti var. Barış, doğayı koruma, sevme özellikle öne çıkanlar arasındadır, yapıtın bütününde. İşte bunlardan birisi: Orman yangınları konusunda yarının büyükleri bilinçlendirilmektedir, hem de yapıtın birkaç yerinde.
“Hayvanların kiminin elinde, kiminin ağzında kimininse gagasında birer dal parçası vardı. Kızlardan, Akıl Kayası’nın önünde ateş yakıp orayı aydınlatmalarını istediler.
‘Önce su getirin,’dedi Ayça.’Söndürmek için önlem almadan ateş yakarsak, sonu kötü bitebilir.’
Yapıtın bir başka yerinde, kahramanlardan Baykuş Bayku orman yasalarından yola çıkarak sözü yangına getirir.
“ ‘Ormanın kendine özgü yasaları vardır,’ dedi Bayku. ‘Av kaçar avcı kovalar, daha akıllı ve daha çevik olan kazanır. Ama ormanda bir yangın çıkarsa, avla avcı birlikte kaçarlar. Yardımlaşarak yangını söndürmeye çabalarlar. Şimdi de, yangın gibi çözümlenmesi güç bir sorunumuz var. Yardımlaşmamız gerek…’ “
Maymunlar hemen sukabaklarını suyla doldurup getirdiler.”
Yazar, yapıtta 9-12 yaş grubundaki çocukların anlayacağı bir dil kullanmış. Bilinmedik deyim ve terim yok. Devrik cümleden uzak durmayı, genellikle kurallı cümlelerle örmeyi yeğlemiş, yapıtı.
Bilgin Adalı’nın Dünya Artık Daha Güzel Olacak adlı kitabı doğa sevgisi yanında yardımlaşma, dayanışma, arkadaşlık duygularını çocuklarda perçinliyor.
*Bilgin Adalı, Dünya Artık Daha Güzel Olacak, Büyülü Fener Yayınları, 1. Basım:2005-İstanbul
