TÜRK EDEBİYATINDA HİKAYE VE ROMAN

Cevdet Kudret'in Türk Edebiyat tarihinin önemli bir bölümünü oluşturan hikaye ve romanın yerini tarihsel olarak koyduğu üç ciltlik yapıtı ilk kez tek bir ciltte yapıtı Türk Edebiyatında Hikaye ve Roman (1859-1959)  adlı önemli çalışması Kapı Yayınları arasında okura ulaştırıldı.

EDEBİYATIMIZDA HİKAYE VE ROMANIN TARİHİ

Cevdet Kudret geniş oylum çalışması Türk Edebiyatında Hikaye ve Roman adlı çalışmasında her döneme ilişkin bilgiler vermekle kalmıyor, bu dönemlerde yar alan yazarları yapıtlarıyla inceliyor. Yapıt adlarını anıp geçmek ya da alıntılar yapmakla işin içinden çıkmıyor. Cevdet Kudret, her yazara ait yapıtı birçok yönüyle inceleyerek okura sunuyor.Yapıtla ilgili varsa önemli bilgileri okurla paylaştıktan sonra alıntı sunuyor.

YÜZYILLIK TARİH

Cevdet Kudret  Türk Edebiyatında Hikaye ve Roman (1859-1959) adlı yapıtında yüzyıllık bir edebiyat tarihini okurlarla paylaşıyor. Yapıtın birinci cildi Tanzimat'tan Meşrutiyet'e Kadar (1859-1910) adını taşıyor. Bu bölümdeki konu başlıklarından kimileri şöyle sıralanıyor: Tanzimat edebiyatı, İlk adım:Çeviri, İkinci adım:Yerli eser, Ahmet Midhat, Emin Nihat, Şemseddin Sami, Namık Kemal, Samipaşazade Serzai, Mehmet Murat, Recaizade Mahmut Ekrem, Nabizade Nazım.

İkinci bölüm Edebiyat-ı cedide adını taşıyor. Bu bölümdeki kimi konu başlıklarından kimileri şöyle sıralanıyor:Halid Ziya Uşaklığil, Mehmet Rauf, Ahmet Hikmet Müftüoğlu, Safveti Ziya,

Üçüncü bölüm Edebiyat-ı Cedide dışında kalanlar adını taşıyor. Bu bölümdeki kimi konu başlıkları şöyle sıralanıyor:Vecihi, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Safvet Nezihi..

Dördüncü bölüm Fecr-i Ati adını taşıyor. Fecr-i Ati adını taşıyan bu bölümde yer alan kimi konu başlıkları şöyle sıralanıyor:Cemil Süleyman Alyanakoğlu,izzet Melih Devrim. Fecr-i Ati dışında Kalanlar adlı beşinci bölümde yer alan yazarlar ise şöyle sıralanıyor:Ebubekir Hazım Tepeyaran, Bekir Fahri İdiz.

Yapıtın ikinci cildi ise Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Kadar'dan sonra Milli Edebiyat adı verilen altıncı bölüme geçiliyor. Bu bölümde yer alan kimi konu başlıkları şöyle sıralanıyor: Ömer Seyfettin, Halide Edip Adıvar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Refik Halid Karay, Ercüment Ekrem Talu, Selahattin Enis, Osman Cemal Kaygılı, F. Celalettin, Reşat Nuri Güntekin, Peyami Safa, Memduh Şevket Esendal, Halikarnas Balıkçısı, Cevat Şakir Kabaağaçlı,  Midhat Cemal Kuntay, Sermet Muhtar Alus,  Abdulhak Şinasi Hisar,  Mahmut Yesari.

Üçüncü cilt ve yedinci bölüm Cumhuriyet Dönemi (1923-1959)'ni içeriyor. Yazar Cumhuriyet Dönemi'ni iki bölüme ayırıyor. Birinci bölümde yer alan yazarlar şöyle sıralanıyor: Sadri Ertem, Bekir Sıtkı Kunt, Sabahattin Ali, Sait Faik, Samet Ağaoğlu, Ziya Osman Saba, Kemal Tahir, İlhan Tarus, Kemal Bilbaşar. Cumhuriyet Dönemi'nin ikinci bölümünde sözü edilen ve yapıtları irdelenen yazarlar ise şöyle sıralanıyor: Samim Kocagöz, Orhan Kemal, Aziz Nesin, Haldun Taner, Oktay Akbal, Nezihe Meriç, Yaşar Kemal, ve Fakir Baykurt.

Kapı Yayınları Cevdet Kudret'in geniş oylumlu çalışması Türk Edebiyatında Hikaye ve Roman'ı ilk kez tek ciltte okura sunuyor. Yapıtın yeniden yayımlanması duyumsanan Türk edebiyat tarihi alanındaki bir eksikliği gidereceğini sanıyorum.

 

MUSTAFA ASLAN

..............................................

 

Türk Edebiyatında Hikaye ve Roman (1859-1959), Cevdet Kudret, Kapı Yayınları'nda I. Basım:Kasım 2016, İstanbul